Interview

‘Duurzaam­heid leeft steeds meer aan de bestuurs­tafels’

Interview met Jolande Sap, onder meer commissaris bij KPMG en KPN

Interview

‘Duurzaam­heid leeft steeds meer aan de bestuurs­tafels’

Interview met Jolande Sap, onder meer commissaris bij KPMG en KPN

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

De noodzaak van (transparantie over) duurzaamheid neemt toe. Ook binnen de financiële sector. Voormalig GroenLinks-fractieleider Jolande Sap is onder meer commissaris voor de beursgenoteerde onderneming KPN en accountants- en adviesorganisatie KPMG, is voorzitter van de ngo Fairfood, die strijdt voor een duurzaam voedselsysteem, en is bestuurslid bij de Impact Economy Foundation. Daarmee bevindt ze zich in het hart van het duurzaamheidsdebat in de financiële sector. ‘Bij alles wat ik doe, denk ik: kan ik impact maken?’

Emotionele urgentie

‘Ik merk dat duurzaamheid steeds meer leeft aan de bestuurstafel. Ik zie het ook aan medecommissarissen. Tot een jaar of zes geleden zaten we slechts met een handvol bevlogen mensen die dit thema belangrijk vonden. Nu leeft het bij iedereen, ook bij hele ervaren bestuurders. Die zeggen nu: mijn kinderen en kleinkinderen vragen me wat ik eraan doe. Dat is een emotionele urgentie die mensen intrinsiek raakt.

Tegelijkertijd zie ik dat als het spannend wordt, als bijvoorbeeld de winstgevendheid onder druk staat en aandeelhouders zich gaan roeren, waarbij het blikveld zich weer dreigt te vernauwen tot commerciële en financiële belangen. Mijn droom is dat bedrijven bij alle belangrijke beslissingen die ze nemen de impact op het menselijke, natuurlijke en maatschappelijke kapitaal net zo serieus meewegen als de impact op het financiële kapitaal. Gelukkig zijn er een hoop ontwikkelingen in regelgeving en in methodieken rond het meten van impact die ons hierbij gaan helpen.

Daadkracht en innovatie nodig

Dat werd ook tijd, want het is nú tijd voor actie. Dat blijkt ook wel uit de nieuwe klimaatrapporten. Soms ben ik er niet zeker van dat we nog op tijd zijn en of mensen er wel genoeg voor willen doen. Tegelijkertijd denk ik: we kunnen wel degelijk daadkrachtig en innovatief zijn, zeker als problemen acuut worden.

Dat zie je ook aan een bedrijf als KPN, al jarenlang een van de meest duurzame telecombedrijven ter wereld. Als commissarissen pleitten wij er al enige tijd voor dat het bedrijf meer informatie over duurzaamheid deelt, ook als investeerders en de markt daar niet om vragen. Eerst gebeurde dat nog mondjesmaat, maar nu speelt het een prominente rol en nemen we de hele keten mee in de verduurzaming. En ook bij KMPG, dat een van de oudste adviespraktijken heeft rond duurzaamheid, zie je nu dat het geen specialisme meer is, maar tot de kern van de expertise van elke adviseur en accountant gaat behoren. Dat is superbelangrijk, omdat zij de ondernemingen waarvoor zij werken kunnen aansporen hun strategie te verduurzamen en daarover duidelijk te rapporteren in hun verslaggeving.

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Footprint én handprint

Vanuit de Europese regelgeving zal de komende jaren een grote groep bedrijven worden verplicht om te rapporteren over duurzaamheid. De invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is onlangs uitgesteld tot 2024/2025 om goede implementatie in nationale wet- en regelgeving mogelijk te maken. Daar kan de AFM een grote rol bij spelen. Risico is dat we ons gaan verliezen in allerlei detailvoorschriften, terwijl duidelijk is dat we nog maar 8 jaar de tijd hebben om een zeer grimmige wereld rond klimaat, biodiversiteit en ongelijkheid af te wenden. Mijn oproep aan het bedrijfsleven en de AFM: zie de Europese regelgeving niet als een compliance-exercitie, maar als een kans om positieve impact te maken op deze 3 cruciale gebieden.

Iedereen kent wel de term footprint, die kenbaar maakt welk beslag je legt op natuurlijke bronnen. Maar ik hoorde recent ook een nieuwe term: handprint, oftewel wat geef je terug aan de wereld? Ondernemingen moeten zo transparant mogelijk laten zien wat hun footprint én handprint zijn. Ook als de regels en standaarden nog onduidelijk zijn of sommige data nog niet beschikbaar is.

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Ondersteunen en stimuleren

Daar moeten zij wel eerlijk over zijn, uiteraard. Greenwashing, je duurzamer voordoen dan je bent, ligt op de loer. Daar hebben accountants, en in het kielzog daarvan de AFM, een belangrijke rol. Die moeten een verhaal kunnen doorprikken dat niet klopt.

Ik zie ook een andere rol voor de AFM, een die zij ook oppakt bij de accountancysector. Dat is die van aanjager, om een sector te stimuleren om betere resultaten te bereiken door te rapporteren over duurzaamheid. Dus niet alleen op de vingers tikken als ondernemingen het niet goed doen. De lerende organisatie stimuleren, noemen ze dat bij de accountancy. Fouten maken mag, als je er maar van leert en liefst snel. Het zou mooi zijn als de toezichthouder die rol pakt.'

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

‘Wij begrijpen dat de sector behoefte heeft aan duidelijkheid’

Hiddo van Kammen, manager verslaggeving bij de AFM

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Problematische schuldenlast

Hiddo van Kammen is manager verslaggeving bij de AFM. Daarvoor ziet hij onder meer toe op de financiële en niet-financiële verslaggeving door beursgenoteerde ondernemingen.

‘Er is steeds meer aandacht voor duurzaamheid, in vraag én aanbod van financiële producten. Bovendien wordt de roep steeds luider richting ondernemingen om transparant te zijn over hun duurzaamheidsprestaties. We zien echter dat ondernemingen vaak nog te weinig relevante, betrouwbare en vergelijkbare niet-financiële informatie aanbieden.

Dat is enerzijds niet gek. De regels voor de jaarrekening zijn al jaren in grote lijnen hetzelfde, maar dat geldt niet voor niet-financiële informatie. Daar zijn nog geen strikte definities en standaarden voor en dat wettelijke speelveld is nog volop in ontwikkeling.

Toch verwachten we van beursgenoteerde ondernemingen dat zij transparant zijn over hun duurzaamheidsimpact. Het is belangrijk dat zij duidelijk rapporteren over hun impact op mens, milieu en maatschappij én hoe die aspecten invloed hebben op de onderneming. Zo leggen zij een verbinding tussen hun niet-financiële en (toekomstige) financiële prestaties. Dat is voor gebruikers van verslaggeving, zoals beleggers, analisten en leveranciers, cruciale informatie op basis waarvan zij hun economische beslissingen nemen.

We begrijpen dat de sector behoefte heeft aan duidelijkheid en dat ze misschien niet in één keer optimaal rapporteren over hun niet-financiële impact. Maar we verwachten wel dat ze daaraan nu beginnen én dat zij voortvarend stappen blijven zetten om zich daarin te verbeteren.

Uiteindelijk gaat het erom dat iedereen in de keten zijn verantwoordelijkheid neemt. Ondernemingen, maar ook accountantsorganisaties, auditcommissies, beleggers én de toezichthouder. Jolande ziet graag dat we ondernemingen stimuleren om die stappen te zetten. Vanuit onze rol zullen we zeker kijken of de sector de goede kant op gaat, waarbij we die ontwikkeling begeleiden en faciliteren. Zoals we ons ook blijven inzetten voor de ontwikkeling van kwalitatief goede Europese en wereldwijde standaarden op het gebied van niet-financiële informatie.’

Deel deze pagina