Hoe kwetsbaar zijn Nederlandse huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek?
Aflossingsvrije hypotheken in 1,5 minuut
Wist je dat ongeveer de helft van de Nederlandse hypotheekschuld bestaat uit aflossingsvrije hypotheken? Dat gaat om naar schatting 2,7 miljoen huishoudens. En zo’n hypotheek moet aan het einde van de looptijd wel worden afgelost of geherfinancierd.
Tot een paar jaar geleden was een aflossingsvrije hypotheek voor veel mensen een abc’tje. Want waarom je hypotheek aflossen als je met een aflossingsvrije variant lagere maandlasten hebt én je gedurende de looptijd gewoon van je hypotheekrenteaftrek kunt genieten?
Inmiddels is dat fiscale voordeel ingeperkt én denken steeds meer huizenbezitters na over wat ze met hun aflossingsvrije hypotheekmoeten doen.
Als je aan het einde van de looptijd niet in één keer het hele bedrag kunt aflossen of niet opnieuw een hypotheek kunt afsluiten, bijvoorbeeld doordat je vanwege je pensioen een lager inkomen hebt, kan het zijn dat je ervoor moet kiezen om je huis te verkopen. En dat is uiteraard vervelend als je graag in je eigen huis wilt blijven wonen.
Analyse
Rond het jaar 2035 loopt het gros van de huidige aflossingsvrije hypotheken af. Het laat zich lastig inschatten hoe groot het probleem dan is en daar doet de AFM nog extra onderzoek naar, maar dit is wat we al wel weten:
- Het betaalbaarheidsrisico is laag. Met andere woorden: de meeste hypotheekbezitters kunnen aan hun maandelijkse hypotheekverplichtingen voldoen. Betalingsachterstanden komen in Nederland weinig voor, ook niet onder huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek.
- Doordat in de meeste gevallen de hypotheekschuld lager is dan de waarde van het huis, loopt naar verwachting minder dan 2% van de huishoudens straks het risico op een restschuld als zij hun huis verkopen.
- Het potentiële probleem zit hem vooral in herfinanciering als hypotheekbezitters hun huis niet willen verkopen, want dan gaat de bank naar inkomsten en uitgaven kijken.
- In 2040 heeft bijna 80% van hoofdkostwinners van huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Pensionering leidt in de meeste gevallen tot minder inkomen.
- Bovendien vervalt voor circa 80% van de huidige aflossingsvrije hypotheken vanaf 2031 het recht op hypotheekrenteaftrek, wat leidt tot hogere nettorentelasten.
Wat kun jij doen?
Gelukkig is er nog voldoende tijd om actie te ondernemen. De meeste hypotheekbezitters die met pensioen zijn aan het einde van de looptijd hebben nog meer dan tien jaar de tijd om aanpassingen te kunnen doen aan hun situatie.
Wat kun jij dan doen? Je kunt bijvoorbeeld nu al kijken of het mogelijk is om extra af te lossen, te sparen of vermogen op te bouwen. Ook kun je proberen de hypotheekvorm wijzigen. Dat begint allemaal met een goed gesprek met je hypotheekadviseur of -verstrekker.